هیچ چیز مانند بوی پاستای تازهای که روی حرارت آرام در حال پخت است، نمیتواند حالوهوای یک خانهی ایتالیایی را زنده کند. پاستا فقط یک غذا نیست؛ تجربهای از عشق، سادگی و ظرافت است که در هر خانهای میتواند لحظهای از ایتالیا را خلق کند.
در این مقاله، با مجموعهای از انواع پاستاهای ایتالیایی آشنا میشوید؛ از اسپاگتی کلاسیک و فتوچینی خامهای گرفته تا راویولی پنیری و اورکیتّه جنوبی. برای هر نوع پاستا، دستور پخت، مواد لازم و نکات طلایی آمادهسازی را آوردهایم تا بتوانید در خانه، طعم اصیل ایتالیا را بازآفرینی کنید.
| نام پاستا | نوع سس پیشنهادی | زمان آمادهسازی | زمان پخت تقریبی | سطح سختی |
| اسپاگتی (Spaghetti) | سس گوجه و سیر | ۱۰ دقیقه | ۸–۱۰ دقیقه | ساده |
| فتوچینی آلفردو (Fettuccine Alfredo) | سس خامه و پنیر پارمزان | ۱۵ دقیقه | ۱۰–۱۲ دقیقه | متوسط |
| پنه آرابیاتا (Penne all’Arrabbiata) | سس گوجهفرنگی تند با سیر و فلفل قرمز | ۱۰ دقیقه | ۹–۱۱ دقیقه | ساده |
| راویولی (Ravioli) | سس خامهای یا پستو–آلفردو | ۴۰ دقیقه | ۴–۶ دقیقه | پیشرفته |
| لازانیا (Lasagna) | سس بولونيز و بشامل | ۲۵ دقیقه | ۴۵ دقیقه (در فر) | متوسط |
| لینگوئینی با میگو (Linguine ai Gamberi) | روغن زیتون، سیر و لیمو | ۱۵ دقیقه | ۸–۱۰ دقیقه | ساده |
| تالیاتله (Tagliatelle) | سس بلونز گوشتی | ۳۰ دقیقه | ۲–۳ دقیقه | متوسط |
| اورکیتّه با بروکلی و آنچوی (Orecchiette con Broccoli e Acciughe) | سس روغن زیتون و آنچوی | ۱۵ دقیقه | ۹–۱۱ دقیقه | متوسط |
| کاواتاپی (Cavatappi) | سس خامهای یا پنیر چدار | ۱۰ دقیقه | ۸–۹ دقیقه | ساده |
| فارفاله (Farfalle) | سس خامهای با مرغ و سبزیجات | ۱۵ دقیقه | ۸–۹ دقیقه | ساده |
پاستا اسپاگتی (Spaghetti) – ساده، کلاسیک و همیشه محبوب
اسپاگتی، نماد واقعی آشپزی ایتالیاست؛ رشتههای باریک و طلاییرنگی که در هر نقطه از جهان بهعنوان سادهترین و درعینحال خوشطعمترین پاستا شناخته میشوند. ریشهی اصلی آن به جنوب ایتالیا، بهویژه ناپل بازمیگردد؛ جایی که از قرن نوزدهم میلادی، اسپاگتی بههمراه سس گوجه تازه و روغن زیتون به غذایی روزمره تبدیل شد.
مواد لازم (برای ۲ نفر):
- پاستای اسپاگتی خشک: ۲۰۰ گرم
- گوجه فرنگی تازه یا پوره گوجه: ۳ عدد متوسط
- سیر: ۲ حبه خرد شده
- روغن زیتون بکر: ۳ قاشق غذاخوری
- نمک دریا و فلفل سیاه تازه آسیابشده
- چند برگ ریحان تازه
- پنیر پارمزان رندهشده برای سرو

فتوچینی آلفردو (Fettuccine Alfredo) – خامهای و لطیف
فتوچینی آلفردو از خوشعطرترین و لطیفترین پاستاهای ایتالیایی است؛ ترکیبی ساده از خامه، کره و پنیر که بافتی مخملی و طعمی غنی خلق میکند.
مواد لازم (برای ۶ نفر):
- ۶۸۰ گرم (۲۴ اونس) پاستای فتوچینی خشک
- ۱ فنجان (۲۲۵ گرم) کره
- ¾ پیمانه خامه (حدود ۳۵۰ میلیلیتر)
- نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
- کمی پودر سیر (در صورت تمایل)
- ¾ پیمانه پنیر رُمانو (Romano) رندهشده
- ½ پیمانه پنیر پارمزان (Parmesan) رندهشده

پنه آرابیاتا (Penne all’Arrabbiata) – تند و هیجانانگیز
نام پنه آرابیاتا در زبان ایتالیایی به معنی پاستای عصبانی است. این نام از شدت تندی سس آن میآید؛ ترکیبی ساده از گوجهفرنگی، سیر و فلفل قرمز تند که عطری وسوسهانگیز و طعمی هیجانانگیز به پاستا میدهد.
مواد لازم (برای ۴ نفر)
- پاستای پنه ریگاته (Penne Rigate): ۴۰۰ گرم
- فلفل قرمز تازه (یا چیلی): ۴ عدد
- سیر: ۴ حبه
- گوجهفرنگی خرد شده کنسروی یا تازه: ۲ عدد قوطی (هرکدام ۴۰۰ گرم)
- رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
- روغن زیتون بکر: ۶ قاشق غذاخوری
- نمک: ۱ قاشق چایخوری
- فلفل سیاه تازه آسیابشده: کمی
- شکر قهوهای: ۱ قاشق چایخوری
- برگ ریحان تازه: یک مشت (برای تزئین)
- پنیر پارمزان تازه رندهشده: ۱۰۰ گرم
پیشنهاد سرو
پنه آرابیاتا بهدلیل طعم تند و ادویهای، بهترین همراه برای سالادهای خنک و نوشیدنیهای تازه است. پس برای ساخت یک منوی کامل ایتالیایی، پاستا را در کنار سالاد کاپریس و یکی از بهترین نوشیدنیهای ایتالیایی سرو کنید.

راویولی (Ravioli) – پاستای پر شده با طعمهای خاص
راویولی (Ravioli) از خوشطعمترین پاستاهای ایتالیایی است که بهصورت مربعی یا دایرهای تهیه میشود و درون آن با ترکیبی از پنیر، سبزیجات یا گوشت پر میشود. اگر به پاستاهای خانگی و دستساز علاقه دارید، این بخش نمونهای از یک دستور پخت ایتالیایی واقعی است که میتوانید در خانه بازآفرینی کنید.
مواد لازم برای خمیر راویولی
- ۲ پیمانه آرد همهمنظوره (بهعلاوه کمی برای آرد پاشی سطح کار)
- ۳ عدد تخممرغ بزرگ
- ۱ قاشق چایخوری روغن زیتون
- ½ قاشق چایخوری نمک

مواد داخلی (پرکننده راویولی)
- ½ پیمانه پنیر ریکوتای پرچرب
- ¼ پیمانه پنیر موزارلا رندهشده
- ¼ پیمانه پنیر پروولون رندهشده
- ۱ قاشق غذاخوری پنیر پارمزان رندهشده
- ۱ عدد تخممرغ
- ¾ قاشق چایخوری جعفری خشک
- ¼ قاشق چایخوری نمک
- ⅛ قاشق چایخوری فلفل سیاه
- کمی آب سرد برای بستن لبهها

لازانیا (Lasagna) – پاستای لایهدار با سس بلونز
لازانیا ریشه در منطقهی امیلیا–رومانیا دارد، همان جایی که شهر بولونیا، مهد سس بلونز، واقع شده است. این غذا از لایههای پاستا، سس بلونز گوشتی، سس سفید (بشامل) و پنیر فراوان تشکیل میشود.
مواد لازم برای ۴ نفر
- ۹ ورق پاستای لازانیا
- ۲ پیمانه سس بلونز آماده (گوشت چرخکرده + گوجهفرنگی + پیاز + ادویه)
- ۱ پیمانه سس بشامل (Bechamel Sauce)
- ۱ پیمانه پنیر موزارلا رندهشده
- ½ پیمانه پنیر پارمزان
- کمی روغن زیتون برای چربکردن ظرف
نکته طلایی
برای داشتن لازانیایی با سطح طلایی و مغز پخت کامل، پخت یکنواخت اهمیت زیادی دارد. در این مرحله، استفاده از فر توکار آردزیا بهترین نتیجه را میدهد؛ زیرا با فناوری پخت سهبعدی و فن توربوی قدرتمند، گرما را از تمام جهات پخش میکند و باعث میشود هر لایه از لازانیا بهطور کامل بپزد و سطح آن طلایی و برشته شود.
لازانیا و پیتزا دو عضو جدانشدنی از سفرهی ایتالیایی هستند. اگر به طعم سس بلونز و پنیر کشدار علاقه دارید، حتماً مقالهی بهترین پیتزا ایتالیایی را هم ببینید.

لینگوئینی (Linguine) – پاستایی ظریف برای سسهای دریایی
لینگوئینی (Linguine) یکی از پاستاهای باریک و ظریف ایتالیایی است که شباهت زیادی به فتوچینی دارد؛ اما باریکتر است. این نوع پاستا در اصل از منطقهی لیگوریا در شمال ایتالیا میآید و بهویژه برای ترکیب با سسهای دریایی و روغن زیتون شهرت دارد.
مواد لازم برای ۲ نفر:
- ۲۵۰ گرم پاستای لینگوئینی
- ۱۵۰ گرم میگو تمیز شده
- ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر
- ۲ حبه سیر خرد شده
- کمی فلفل قرمز یا پودر چیلی (اختیاری)
- آب نصف لیمو تازه
- نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
- چند برگ جعفری تازه خرد شده

تالیاتله (Tagliatelle) – اصیلترین پاستای بولونیایی
تالیاتله (Tagliatelle) یکی از کلاسیکترین و اصیلترین پاستاهای ایتالیایی است که زادگاه آن شهر بولونیا در منطقهی امیلیا–رومانیا است. این پاستا معمولاً با سس بولونز (Bolognese) سرو میشود و نماد آشپزی سنتی ایتالیاست.
نام آن از واژهی tagliare به معنی «برش دادن» گرفته شده، چون خمیر بهصورت دستی پهن و سپس به نوارهای باریک برش داده میشود.
تفاوت تالیاتله با فتوچینی
در نگاه اول، تالیاتله و فتوچینی شباهت زیادی دارند، اما تفاوتشان در عرض، بافت و ترکیب خمیر است:
- تالیاتله کمی باریکتر است (حدود ۶ تا ۸ میلیمتر) و خمیر آن معمولاً با تخممرغ تازه و آرد سمولینا تهیه میشود.
- فتوچینی معمولاً از آرد گندم نرمتر ساخته میشود و در مناطق مرکزی ایتالیا (بهویژه رم) رایج است.
- بافت تالیاتله سفتتر و مناسبتر برای سسهای گوشتی غلیظ مانند بلونز است، درحالیکه فتوچینی با سسهای خامهای بهتر هماهنگ میشود.
مواد لازم برای ۲ تا ۳ نفر
- ۲۰۰ گرم آرد سمولینا یا آرد مخصوص پاستا
- ۲ عدد تخممرغ بزرگ
- ½ قاشق چایخوری نمک
- کمی آرد اضافه برای آردپاشی

اورکیتّه (Orecchiette) – پاستای جنوب ایتالیا
زادگاه اورکیتّه (Orecchiette) منطقهی پولیا (Puglia) در جنوب ایتالیا است. نام آن در زبان ایتالیایی به معنی «گوش کوچک» است؛ چون ظاهر این پاستا شبیه کاسههای کوچک یا گوشهای گرد است. این پاستا از ترکیب آرد سمولینا و آب تهیه میشود و بافتی محکم دارد که سس را در گودی خود نگه میدارد، درست
مواد لازم برای ۲ نفر
- ۲۵۰ گرم پاستای اورکیتّه تازه یا خشک
- ۱ عدد بروکلی متوسط (به گلهای کوچک تقسیمشده)
- ۴ عدد فیله ماهی آنچوی (Anchovy)
- ۲ حبه سیر خرد شده
- ۳ قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر
- کمی فلفل قرمز یا پودر چیلی (اختیاری)
- نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
- پنیر پارمزان تازه برای سرو

کاواتاپی (Cavatappi) – پیچدار و جذاب برای سسهای خامهای
کاواتاپی (Cavatappi) پاستایی مارپیچی و توخالی است که نام آن در زبان ایتالیایی به معنی پیچخورده یا فنری است. این پاستا در خانوادهی ماکارونی قرار دارد؛ اما شکل خاص مارپیچ آن باعث میشود سسهای غلیظ و خامهای بهخوبی در شیارهایش نفوذ کنند.
به دلیل همین ویژگی، کاواتاپی انتخابی عالی برای سس آلفردو، پستو خامهای یا سس پنیر چدار است و معمولاً در غذاهای خانوادگی و سروهای مهمانی استفاده میشود.
مواد لازم برای ۲ نفر
- ۲۵۰ گرم پاستای کاواتاپی
- ۱ پیمانه خامه
- ½ پیمانه پنیر پارمزان رندهشده
- ½ پیمانه شیر گرم
- ۱ قاشق غذاخوری کره
- ۲ حبه سیر خرد شده
- کمی نمک و فلفل سیاه تازه آسیابشده
- مقداری جعفری خرد شده برای تزئین

فارفاله (Farfalle) – پاپیونی و مناسب مهمانیها
نام فارفاله (Farfalle) در زبان ایتالیایی به معنی پروانه یا پاپیون است. شکل خاص و جذاب این پاستا با لبههای چیندار و مرکز باریک، آن را به گزینهای محبوب برای مهمانیها و سروهای رنگارنگ تبدیل کرده است.
به دلیل ظاهر متفاوتش، فارفاله نهتنها طعمی عالی دارد بلکه در بشقاب نیز جلوهای چشمگیر ایجاد میکند، هر بشقاب از آن شبیه یک تابلوی هنری از رنگ، طعم و بافت است.
مواد لازم برای ۲ تا ۳ نفر
- ۲۵۰ گرم پاستای فارفاله
- ۱۵۰ گرم فیله مرغ خرد شده
- ۱ پیمانه سبزیجات بخارپز (فلفل دلمهای رنگی، نخودفرنگی، ذرت یا بروکلی)
- ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر
- ½ پیمانه خامه یا سس آلفردو
- نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
- کمی پنیر پارمزان برای سرو
برای کاملکردن تجربهی ایتالیایی در خانه، پیشنهاد میکنیم پس از امتحان یکی از این رسپیها، مقالهی بهترین غذاهای ایتالیایی را هم بخوانید و منوی ایتالیاییتان را کامل کنید.

اجاق آردزیا؛ پخت حرفهای به سبک ایتالیایی
اگر به دنبال پختی دقیق، یکنواخت و کاملاً حرفهای برای انواع پاستا، لازانیا یا سسهای ایتالیایی هستید، اجاق گاز ۵ شعله آردزیا سری پیاتو گزینهای بیرقیب است. این محصول بهعنوان اولین اجاق گاز با فر ۱۷۰ لیتری در ایران، ظرفیت بالایی دارد و برای پخت همزمان چند غذای مختلف یا حجم زیاد پاستا ایدهآل است.
فر این مدل با برخورداری از ۴ عدد فن کانوکشن داخلی، گرما را بهطور یکنواخت در همهی نقاط پخش میکند؛ بنابراین لایههای لازانیا، پاستا گراتن یا سسهای خامهای بدون سوختگی یا خامی، بهطور کامل و همزمان میپزند.
جمعبندی
پاستاهای ایتالیایی، تنها ترکیبی از آرد و تخممرغ نیستند؛ بلکه بازتابی از فرهنگ، تاریخ و عشق ایتالیاییها به غذا هستند. از اسپاگتی و فتوچینی گرفته تا راویولی و فارفاله، هر پاستا ویژگیها و داستان خاص خود را دارد؛ یکی با طعمی تند، دیگری لطیف و خامهای، و دیگری سرشار از عطر دریا و ریحان تازه.
این تنوع، نشان میدهد که آشپزی ایتالیایی بر پایهی سادگی و دقت استوار است؛ جایی که کیفیت مواد اولیه و کنترل دما، نقش اصلی را در خلق طعم بازی میکنند. اگر دوست دارید طعم واقعی غذاهای ایتالیا را در خانه تجربه کنید، یکی از این رسپیها را امتحان کنید و از تجهیزات آشپزخانهی آردزیا کمک بگیرید.
اجاقها و فرهای آردزیا با فناوری پخت سهبعدی، فن توربوی قدرتمند و کنترل دقیق حرارت، تجربهای دقیق و رستورانی از پخت پاستا به شما میدهند، درست مثل آشپزخانههای ایتالیایی، با طعمی اصیل، ظاهری زیبا و لحظههایی پر از لذت.
سوالات متداول
معروفترین پاستاهای ایتالیایی کداماند؟
پاستاهای اسپاگتی، فتوچینی، پنه، تالیاتله، راویولی، فارفاله و لازانیا از معروفترین انواع پاستاهای ایتالیایی هستند. هرکدام با سس خاصی هماهنگاند؛ مثلاً اسپاگتی با سس گوجه، فتوچینی با سس آلفردو و راویولی با سس خامهای یا پستو سرو میشود.
تفاوت بین فتوچینی و تالیاتله چیست؟
هر دو پاستاهای نواری و تخممرغی هستند؛ اما تالیاتله کمی باریکتر و سفتتر است و بیشتر در شمال ایتالیا (بولونیا) برای سسهای گوشتی استفاده میشود، در حالی که فتوچینی نرمتر و پهنتر بوده و معمولاً با سسهای خامهای مانند آلفردو سرو میشود.
آیا میتوان پاستا را با مواد ساده در خانه تهیه کرد؟
بله. تنها با آرد، تخممرغ، کمی نمک و صبر میتوانید خمیر پاستای تازه بسازید. با کمی تمرین در باز کردن و برش خمیر، نتیجهای خواهید داشت که از بسیاری از پاستاهای آماده خوشطعمتر و لطیفتر است.
چه ابزاری برای پخت پاستای ایتالیایی مناسبتر است؟
برای نتیجهای حرفهای، از قابلمهی بزرگ با آب فراوان، تابهی ضخیم برای سس، و اجاقهای دقیق با کنترل دما استفاده کنید.


